مراحل صادرات کالا در ایران

مرحله اول: تکمیل شرایط شخص یا شرکت صادرکننده برای صادرات. در ابتدای اقدام به صادرات شخص می‌بایست سه شرط زیر را داشته باشد: داشتن کارت بازرگانی معتبر، نداشتن پیمان ارزی معوق، دارا بودن حساب جاری یا قرض‌الحسنه نزد بانک محل مراجعه

مرحله دوم: اخذ قیمت از کمیسیون نرخ‌گذاری. ابتدا تولیدکنندگان درخواست خود را طی نامه‌ای به اداره کل صادرات ارسال می‌دارد که طی بررسی و کارشناسی‌های لازم در آن اداره نرخ لازم را تعیین کرده و جهت تصویب به کمیسیون نرخ‌گذاری مرکز توسعه صادرات ارائه می‌شود که بعد از تصویب نرخ مورد نظر، کمیسیون نرخ‌گذاری مجوز لازم صدور کالا را طی نامه‌ای به اداره گمرک اعلام می‌دارد...

مراحل صادرات کالا در ایران

مراحل,صادرات,کالا,ایران,آکاایران,صادرات,کالا,مرحله,مرحله,ارائه,مرکز,جهت,داشتن,اداره نرخ لازم را تعیین,داشتن,لازم,حساب,نامه‌ای به اداره,نامه,مرحله دوم اخذ قیمت

مرحله سوم: مذاکره با خریداران خارجی. در مورد شرایط معامله از قبیل قیمت رقابتی مناسب، بسته‌بندی مناسب، زمان تحویل و محل تحویل و غیره در نهایت حصول توافق نهایی با خریدار.

مرحله چهارم: صدور پروفرما و اعلام کتبی شرایط به خریدار خارجی جهت ارائه به بانک و گشایش اعتبار. پروفرما سندی است که در آن صادرکننده مجموعه شرایط پیشنهادی خود را جهت صدور کالا یا کالایی معین به واردکننده اعلام می‌دارد. بر اساس قاون ایران، این سند باید حاوی اطلاعات زیر باشد: نام ونشانی فروشنده، نام و نشانی سفارش‌دهنده، شماره و تاریخ صدور، مدت اعتبار، مشخصات کامل و شماره تعرفه گمرکی و در صورت استاندارد بودن کالا شماره استاندارد و نام موسسه مربوطه، واحد اندازه‌گیری، تعداد کالا، قیمت کالا، نوع ارز، نام تولیدکننده در کشور تولیدکننده کالا، وزن کالا، مشخصات بسته‌بندی و علامت‌گذاری کالا، شرایط و مدت تحویل، شرایط و نحوه و وسیله و مبدا و مقصد حمل، شرایط پرداخت، اظهارات و تعهدات فروشنده.

مرحله پنجم: دریافت اعتبار اسنادی. دریافت اعتبار از طریق بانک LC انجام می‌گیرد. اعتبار اسنادی فرمی است که بنا به درخواست متقاضی و پس از آنکه وی فرم تکمیل شده درخواست گشایش اعتبار اسنادی را تسلیم بانک داخلی کرد، توسط بانک LC صادر و به کمک آن وجه معینی به حساب یا حوله کرد شخص ذینفع واریز می‌گردد. در اعتبارنامه مشخصات کالا و ترتیبات حمل آورده می‌شود و این سند غیر قابل معامله است. ترتیبات اجرایی به شرح زیر است:

۱- صادرکننده و خریدار خارجی بر سر تنظیم قراردادی که پرداخت آن توسط اعتبار اسنادی به انجام می‌رسد به توافق می‌رسند.

۲- خریدار خارجی از بانک صادرکننده اعتبار اسنادی می‌خواهد که اعتبارات لازم را به نفع صادرکننده تامین نماید.

۳- بانک صادرکننده اعتبار اسنادی از بانک صادرکننده کالا می‌خواهد که توصیه‌هایش را درمورد اعتبار تامین‌شده اعلام و یا آن اعتبار را تایید کند.

۴- بانک صادرکننده کالا، سند اعتبار را برای مشتری‌اش، یعنی صادرکننده می‌فرستد.

۵- صادرکننده کالاهای صادراتی را برای خریدار ارسال می‌کند.

۶- صادرکننده اسناد حمل و نقل را به بانک خود ارائه می‌دهد.

۷- بانک طرف صادرکننده کالا پس از بررسی، یا شرایط پرداخت در اعتبارنامه را می‌پذیرد و یا مبلغ مورد نظر را به فروشنده می‌پردازد.

۸- بانک طرف صادرکننده سپس اسناد پرداخت را به بانک صادرکننده اعتباراسنادی تسلیم می‌کند.

۹- بانک صادرکننده اعتبار اسنادی پس از بررسی اسناد مبلغ پرداختی بانک طرف صادرکننده، کالا را به بانک می‌پردازد.

۱۰- بانک صادرکننده اعتباراسنادی بر اساس توافق قبلی با خریدار کالا حساب وی را بدهکار می‌کند.

۱۱- در این مرحله بانک صادرکننده اعتبار اسنادی، اسناد را به خریدار کالا ارائه می‌دهد.

صادرات کالا *

در آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی صادرات به دو دسته تقسیم شده است .

۱- صادرات قطعی

۲- صادرات موقت

صادرات قطعی عبارت است از کالائی که به منظور فروش یا مصرف در کشورهای خارج از ایران به خارج فرستاده می شود و صادرات موقت به صدور کالا به خارج از کشور برای انجام منظورهای موقتی ( مثلا تعمیر یا تکمیل کالا ، شرکت در نمایشگاه ) و برگشت آن به کشور گفته می شود .

آنچه در این مقوله مد نظر است صادرات قطعی است .

اسناد و مدارک لازم جهت صادرات :

۱- اخذ کارت بازرگانی معتبر به نام صادر کننده

۲- اخذ مجوز صدور ( در صورتیکه برای صدور کالای مورد نظر ،توسط وزات بازرگانی موافقت کلی اعلام نشد باشد .

۳- اخذگواهی بهداشت و قرنطینه ( دامی ، نباتی – حسب مورد )

۴- گواهی استاندارد ( در صورتیکه کالا مشمول مقررات اجباری استاندارد صادراتی باشد) .

۵- گواهی انرژی اتمی ( حسب مورد ) که به این مجوزها گواهی های مرسوم نیز گفته می شود .

۶- تهیه صورت عدل بندی Packing List ( در صورتیکه کالا گوناگون باشد )

۷- شناسنامه فرش ( فقط برای فرش دستباف )

مجوزهای صادرات :

کالاهای صادراتی بر حسب مجوز صدور به سه گروه تقسیم می شوند .

۱- کالای مجاز :

کالائی است که صدور آن با رعایت ضوابط نیاز به کسب مجوز ندارد . منظور از ( ضوابط ) آن دسته ترتیباتی است که رعایت آن برای صادرات پاره ای از کالاها قانوناً ضروری است مانند ضوابط استاندارد ، گواهی بهداشت انسانی ، دامی ، نباتی

۲- کالای مشروط :

کالائی است که صدور آن با کسب مجوز امکان پذیر است . پس از اعلام نظر موافق وزارتخانه های ذیربط که اصطلاحاً ( موافقت کلی ) نامیده می شود ، و پس از ابلاغ آن به گمرک توسط وزارت بازرگانی برای صدور کالاهای موضوع موافقت کلی ، نیازی به مراجعه متقاضی به وزارتخانه یا سازمان مربوط و اخذ مجوز موردی نخواهد بود .

۳- کالاهای ممنوع الصدور

کالائی است که صدور آن به موجب شرع مقدس اسلام ( به اعتبار خرید و فروش یامصرف ) و یا به موجب قانون ممنوع گردد. دولت می تواند بنا به مقتضیات و شرایط خاص زمانی با رعایت قوانین مربوطه صدور بعضی از کالاها را ممنوع نماید.

گواهی های مرسوم

گواهی بهداشت نباتی

طبق ماده ۱۸ آیین نامه اجرایی قانون حفظ نباتات ، فرآورده های نباتی که از ایران به کشورهای خارج صادر می شود بوسیله کارشناسان قرنطینه معاینه و درصورت سلامت کالا گواهی بهداشت نباتی صادر می شود .

و در صورت عدم تقاضای خریدار این کار انجام نمی گردد .

گواهی بهداشت دامی (گواهی سازمان دامپزشکی )

طبق ماده ۷ قانون دامپزشکی کشور مصوب سال ۱۳۵۰ ورود و صدور هر نوع دام زنده – تخم مرغ نطفه دار – اسپرم دام – فرآورده های خام دامی – داروها ، واکسن ها ، سرم ها و مواد بیولوژیکی ، مواد ضد عفونی ، سموم دام پزشکی ، مواد غذایی متراکم ، مکمل غذای دام و داروهائی که برای ساختن مواد نامبرده موردنیاز است باید با موافقت وزارت جهاد کشاورزی ( سازمان دامپزشکی کشور ) صورت گیرد .

گواهی استاندارد

در صورتیکه برای صادرات کالاهائی مقررات استاندارد اجباری وضع شده باشد اخذگواهی استاندارد ازموسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و ارائه آن به گمرک ضروری است .

گواهی انرژی اتمی

در مواردی که کالای صادراتی مواد غذایی یا انواع قراضه های فلزات و … باشد ارائه گواهی سازمان انرژی اتمی کشور ضروری است .

صورت عدل بندی

در مواردی که کالاهای وارده بیش از یک بسته و محتویات بسته ها گوناگون و متنوع باشد ، ارایه یک فهرست که محتویات هر بسته ( خالص و با ظرف ) نشان دهد ، ضروری است .

سایر اسناد مورد نیاز برای صادرات

اسنادی که در ذیل نامبرده می شود برای ارائه به گمرک ایران الزامی نیست لکن ممکن است توسط کشور مقصد یا خریدار خارجی مطالبه شو د .

۱- گواهی مبدا :

برای دریافت گواهی مبدا با در دست داشتن فتوکپی اظهار نامه گمرکی و بارنامه کالا به اتاق های بازرگانی وصنایع و معادن مراجعه شود.

۲- کارنه تیر :

کار نه تیر دفتر چه ای است که برای عبور کالا بوسیله کامیون از کشورهای عضو ، بدون بازرسی دقیق و بدون تامین و دریافت حقوق و عوارض گمرکی صادر می شود .

۳- سیاهه خرید :

سیاهه خرید (Invoice ) یا فاکتور صورتحسابی است که درآن تاریخ ، نام و نشانی خریدار و فروشنده ، شماره سفارش یا قرارداد ، تعداد یامقدار ویا شرح کالا ، قیمت واحد ، قیمت کل ،نوع قرارداد وتعرفه گمرکی کالا ذکر شده است .

۴- بارنامه حمل :

بطور کلی بارنامه سند اصلی انتقال مالکیت کالا از فروشنده به خریدار است و دارای انواع مختلف می باشد مانند بارنامه هوایی – بارنامه دریایی – بارنامه راه آهن – بارنامه سراسری بارنامه زمینی ( کامیون )

۵- گواهی بازرسی :

سندی است که توسط یکی از شرکتهای بازرسی کننده بین المللی صادر و به موجب آن تایید می گردد که کالای حمل شده با کالای ثبت سفارش شده یکسان است .

مراحل صادرات

۱- بازاریابی

۲- کسب مجوز صدور

۳- تعیین قیمت صادراتی توسط کمیسیون نرخ گذاری

۴- صدور پروفرما

۵- تهیه ، تدار ک و بسته بندی

۶- دریافت گواهی بازرسی کالا

۷- صدور فاکتور و اخذ گواهی مبدا

۸- عقد قرارداد حمل و بیمه

۹- اظهار کالابه گمرک

۱۰- ارسال کالا

۱۱- دریافت واریز نامه یا گواهی صدور

بازار یابی

بازاریابی مهمترین قدم در صادرات است ، شناخت بازارهای خارجی وراههای نفوذ به آن ، شناخت هسته های قدرت ، شناخت رقبا در کشور هدف از مهمترین قسمتهاست که نیازمند داشتن اطلاعات از کیفیت کالا ، قیمت ومیزان مصرف در بازار خریدار است .

راههای کسب اطلاعات به منظور ایجاد در ارتباط با خریداران از طرق ذیل امکان پذیر می باشد .

الف- مذاکره مستقیم با خریداران ب – استفاده از اطلاعات و آمارهای رسمی

ج- شرکت در نمایشگاه های بین المللی د – مراجعه به سوابق قبلی معاملات

ه – تماس با نمایندگیهای ایران و سفارتخانه ها و- استعلام از موسسات بین المللی ومراکز ارتباط

لازم به ذکر است که با پیشرفت تکنولوژی امکان دسترسی به اطلاعات از طریق سایت های اینترنتی سریعترین راه ممکن می باشد .

از مسائل قابل اهمیت درصادرات تبلیغات است که باید متناسب با اخلاقیات ، فرهنگ مصرف خریداران کالا و کشور هدف باشد در غیر اینصورت ممکن است تبلیغات بازتاب منفی در پی داشته باشد .

کسب مجوز صدور

این مرحله در قسمت اسناد مورد نیاز جهت صادرات توضیح داده شد .

تعیین قیمت صادراتی « کمیسیون نرخ گذاری »

در حال حاضر صادر کننده ملزم به برگشت ارز حاصل از صادرات که توسط کمیسیون فوق تعیین گردیده است نمی باشد .

صدور پروفرما

در مواقعی که فروش کالا به طرف مقابل از طریق گشایش اعتبارات اسنادی انجام شود این مرحله ضروری است و هر پروفرما حاوی مشخصات ذیل است .

*نام فروشنده ، نشانی ، تلفن ، فاکس و تلفکس

*شماره و تاریخ صدور پروفرما

*نام خریدار ونشانی

*نام و مشخصات فنی کالا

*مقدار ( QUANTITY)

*ارزش واحد کالا – ارزش کل کالا ( UNIT PRICE – TOTAL PRICE )

*شرایط پرداخت ( PAYMENT CONDITON )

*مبداء حمل ( PLACE OF LOADING )

*شرایط حمل و تحویل

*مدت اعتبار قیمت پروفرما ( VALIDITY)

*سایر شرایط « کشور تولید کننده » ( ORGIN COMMODITY)

تهیه و تدارک و بسته بندی

در این مرحله صادر کننده موظف است کالا را تهیه و طی زمان بندی توافق شده و با توجه به شرایط حاصله آماده نماید . صادر کننده باید کالا را مطابق شرایط وویژگیهای خواسته شده توسط خریدار که مورد توافق قرار گرفته تهیه و برای آن بسته بندی مناسب مهیا نماید . بسته بندی باید متناسب بانوع کالا ، نوع حمل و شرایط عرضه بازار مصرف باشد تا ضمن جلوگیری از ایجادخسارت و ضایعات هنگام حمل و نقل ، جاذبه لازم را در خریدار به وجود آورد.

دریافت گواهی بازرسی کالا

معمولا مورددرخواست خریدار کالا می باشد یعنی کالا بایستی بصورتی که خریدار می خواهد ارسال شود که در این صورت موسسه ای به توافق طرفین این بازرسی را انجام خواهد داد ، در مواقعی که کالا بصورت امانی ارسال می گردد خریدار در محل ، کالا را رویت و سپس معامله انجام می شود .

صدور فاکتور و اخذ گواهی مبداء

در این مرحله صادر کننده باید فاکتور فروش کالای خود رامطابق شرایط پروفرما ، صادر و به تائید اتاق بازرگانی و صنایع و معادن برساند .

عقد قرارداد حمل و بیمه

در یک قرار داد فروش بین المللی کالا ، وارد کننده و صادر کننده هر دو طرف خواستار عقد قراردادی هستند که رضایت طرفین را در برداشته و قرارداد منعقده به بهترین نحو اجرا شود ارسال کالا از یک کشور به کشور دیگر به عنوان بخشی از معامله تجاری می تواند با خطرهایی همراه شود اگر کالا خسارت دیده و یا از بین رود یا تحویل وپرداخت قیمت بنا به دلایلی انجام نشود ، رابطه بین طرفین قرارداد با مشکل روبرو شده و نهایت راهی جر اقامه دعوی وجودنخواهد داشت جهت رفع مشکل فوق و راهنمایی صادر کنندگان اتاق بازرگانی بین المللی مجموعه ای استاندارد در موردتعهدات فروشنده وخریدار به منظور تنظیم قراردادهای فروش بین الملی کالا و تعیین مسئولیتهای هر یک از طرفین ، اینکوترمز ( اصطلاحات بازرگانی بین المللی ) را تدوین نموده است به دلیل اهمیت شناخت اینکوترمز برای صادرکنندگان ( همچنین وارد کنندگان ) خلاصه ای از این اصطلاحات به شرح ذیل ارائه میگردد :

تحویل کالا در محل کار Ex Works ) EXW )

در این روش تحویل کالا ، فروشنده تحویل کالا را هنگامی به انجام می رساند که آن رادر محل کار خود ( یعنی کارگاه ، کارخانه ، انبار وغیره ) به صورتی که برای صدور ترخیص نشده ودروسیله نقلیه دریافت کننده کالا بارگیری نشده است ، دراختیار خریدار قرار می دهد .

بنابراین اصطلاح مزبور مبین حداقل تعهد برای فروشنده است و خریدار باید تمام هزینه های حمل کالا وخطرهای متوجه آن را درجریان تحویل گرفتن کالا از محل کار فروشنده ، تقبل نماید .

تحویل کالا در کنار کشتی Free Along Side Ship ) FAS )

فروشنده تحویل کالا را هنگامی به انجام می رساند که کالا دربندر بارگیری تعیین شده ، در کنار کشتی قرار گیرد و خریدار ازاین لحظه به بعد باید کلیه مخارج کالا و خطرهای ازمیان رفتن یا آسیب دیدن آن را به عهده گیرد .

تحویل کالا درمحل مقرر به حمل کننده Free Carrier ) FCA )

این اصطلاح بدین معنا است که فروشنده تحویل کالا راهنگامی به انحام می رساند که آن را پس از ترخیص برای صدور ، درمحل مقرر دراختیار حمل کننده تعیین شده از طرف خریدار ، قرار دهد . باید متذکر شد که محل انتخاب شده برای تحویل ، بر تعهد بارگیری وتخلیه کالا در این محل تاثیر دارد . اگر تحویل در محل کار فروشنده انجام پذیرد ، فروشنده مسئولیت بارگیری را به عهده دارد و چنانچه بارگیری در محل دیگری صورت گیرد فروشنده مسئول تخلیه نیست .

تحویل کالا روی عرشه کشتی Free On Board ) FOB )

تحویل کالا زمانی صورت می پذیرد که کالا دربندر بارگیری تعیین شده ، از لبه کشتی عبور کند به عبارتی خریدار از این لحظه به بعد کلیه مخارج کالا وخطرهای از میان رفتن یا آسیب دیدن آن راتقبل کند. اصطلاح FOB مستلزم آن است که فروشنده کالا راجهت صدورترخیص کند. این اصطلاح فقط برای حمل و نقل از طریق دریا یا آبراهه های داخلی کاربرد دارد. اگر طرفین قصد تحویل کالا یاعبور آن از لبه کشتی راندارند ، باید از اصطلاح « تحویل کالا در محل مقرر به حمل کننده » ( FCA) استفاده نمایند .

تحویل کالا درمرز Delivered At Frontier ) DAF )

این اصطلاح بدین معناست که فروشنده تحویل کالا را هنگامی به انجام می رساند که آن را پس از ترخیص برای صدور ، ونه برای ورود ، روی وسیله نقلیه آورنده کالا ، به صورت تخلیه نشده ، درنقطه ومحل تعیین شده درمرز – اما قبل از مرزگمرکی کشور مجاور- در اختیار قرار دهد . واژه مرز می تواند برای هر مرزی ، از جمله مرز کشور صادر کننده به کار رود . بنابراین تعیین مرز موردنظر باذکر نام نقطه ومحل دراصطلاح فوق حائز اهمیت می باشد .

تحویل کالا روی عرشه کشتی دربندرمقصد Delivered Ex Ship ) DES )

فروشنده زمانی تحویل کالا را به انجام می رساند که آن را در بندر مقصدتعیین شده ،روی عرشه کشتی قبل ار ترخیص برای ورود دراختیار خریدار قرار دهد . فروشنده بایدکلیه هزینه ها و خطرهای حمل کالا را تا بندر مقصد تعیین شده و قبل از تخلیه تقبل کند .

تحویل کالا روی اسکله دربندرمقصد Delivered Ex Quay ) DEQ )

تحویل کالا هنگامی به انجام می رسد که فروشنده آن رادر بندر مقصدتعیین شده روی اسکله ( بارانداز ) قبل ازترخیص برای ورود دراختیار خریدار قرار دهد . فروشنده باید مسئولیت هزینه ها و خطرهای حمل کالا به بندر مقصدمقرر راتقبل وکالا را روی اسکله ( بار انداز ) تخلیه کند. اصطلاح DEQ ایجاب می کند که خریدار کالا را جهت ورود ترخیص ومخارج کلیه تشریفات و همینطور حقوق وعوارض ، مالیاتها و سایر هزینه های متعلق به ورود را پرداخت کند .

تحویل کالا درمحل مقرر درمقصد با ترخیص و با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی Delivered Duty Paid ( DDP)

این اصطلاح بدین معناست که فروشنده کالا را پس از ترخیص برای ورود و به صورتیکه از وسیله نقلیه آورنده کالا تخلیه نشده است ، در محل مقرر در مقصد ، به خریدار تحویل می دهد . فروشنده باید مسئولیت کلیه خطرهای متوجه کالا وهزینه های آن تا این محل ، از جمله هرگونه حقوق و عوارض ( این واژه شامل مسئولیت و قبول خطرهای انجام تشریفات گمرکی و پرداخت هزینه های این تشریفات ، حقوق و عوارض گمرکی ، مالیاتها و دیگر مخارج می شود ) متعلق به ورود کالا به کشور مقصد را ، در صورت اقتضاء تقبل کند .

تحویل کالا درمحل مقرر درمقصد بدون ترخیص و بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی Delivered Duty Unpaid ) DDU )

دراین روش تحویل کالا ، فروشنده کالا را قبل از ترخیص برای ورود و به صورتی که از وسیله نقلیه آورنده کالا تخلیه نشده است ، در محل مقرر در مقصدبه خریدار تحویل می دهد . فروشنده باید مسئولیت خطرهای متوجه کالا وهزینه های آن تااین محل ، غیر از حقوق و عوارض( این واژه شامل مسئولیت وقبول خطرهای انجام تشریفات گمــــرکی وپرداخت هزینه های این تشریفات ، حقوق وعوارض گمرکی ، مالیاتها و دیگر مخارج می شود ) متعلق به ورود کالا به کشور مقصدرادر صورت اقتضاء ، تقبل کند . این حقوق وعوارض وهمچنین هر گونه هزینه و خطرهای ناشی از قصور خریدار در ترخیص به موقع کالا جهت ورود به عهده وی خواهد بود.

پرداخت کرایه حمل کالا تامقصد Carriage Paid to ) CPT )

بدین معناست که فروشنده کالا را به حمل کننده ای که خود تعیین کرده است تحویل می دهد بعلاوه باید هزینه لازم جهت حمل کالا تا مقصد مقرر را بپردازد . بعبارتی خریدار مسئولیت کلیه خطرهای متوجه کالا و هرگونه هزینه های دیگر آن پس از تحویل راتقبل می کند . CPT ایجاب می کند که فروشنده کالا را جهت صدور ترخیص نماید .

پرداخت کرایه حمل و بیمه کالا تامقصد Carriage And Insurance Paid to ) CIP )

در این نوع قرارداد حمل ، فروشنده کالا را به حمل کننده ای که خود تعیین کرده است تحویل می دهد ، بعلاوه باید هزینه لازم جهت حمل تا مقصد مقرر را بپردازد . فروشنده همچنین باید خطر از میان رفتن یا آسیب دیدن کالا در جریان حمل و نقل که مسئولیت آن به عهده خریدار است راتحت پوشش قرار دهد . در نتیجه فروشنده باید قرارداد بیمه را منعقد و حق بیمه را پرداخت نماید .

قیمت کالا و کرایه تا بند رمقصد Cost And Freight ) CFR )

این اصطلاح بیانگر آن است که فروشنده تحویل کالا راهنگامی به انجام می رساند که کالا در بندر بارگیری ، از لبه کشتی عبور کند . فروشنده باید هزینه ها وکرایه لازم جهت حمل کالا تا بندرمقصد مقرر را بپردازد اما مسئولیت خطر ازمیان رفتن یا اسیب دیدن کالا و همچنین هر گونه هزینه اضافی ناشی از حوادثی که پس از تحویل روی می دهند ار فروشنده به خریدار منتقل شود . اصطلاح CFR ایجاب می کند که فروشنده کالا را جهت صدور ترخیص کند و فقط برای حمل و نقل از طریق دریا یا آبراهه های داخلی کاربرد دارد .

قیمت کالا بیمه و کرایه تا بندر مقصد Cost Insurance And Freight ) CIF )

این اصطلاح بدین معنی است که فروشنده تحویل کالا را هنگامی به انجام می رساند که کالا در بارگیری از لبه کشتی عبور کند . فروشنده باید هزینه ها و کرایه لازم جهت حمل کالا تا بندر مقصد را بپردازد ، امامسئولیت خطر از میان رفتن یا آسیب دیدن کالا و همچنین هر گونه هزینه اضافی ناشی از حوادثی که پس از تحویل روی می دهند ، از فروشنده به خریدار منتقل می شود .

فروشنده باید خطر از میان رفتن یا آسیب دیدن کالا درجریان حمل و نقل ، که مسئولیت آن به عهده خریدار است ، راتحت پوشش بیمه دریایی قرار دهد. بعبارتی فروشنده بیمه رامنعقد و حق بیمه را پرداخت میکند البته فروشنده تنها ملزم به تهیه حداقل پوشش بیمه می باشد .

اظهار کالا به گمرک

صاد رکننده کالا با در دست داشتن مدرک مثبته ( از قبیل کارت بازرگانی ، مجوزهای صدور و …) به گمرک مراجعه نموده و اظهار نامه صادراتی راتنظیم می نماید اظهارنامه می تواندتوسط صاحب کالا و یاوکیل صاحب کالا تنظیم شود برخی از مندرجات اظهار نامه بدین شرح می باشد .

– نام و نشانی صادر کنندگان

– نام و نشانی حق العمل کار ( اظهار کننده )

– شماره اجازه صدور

– نام کشور مبداء

– نام کشور مقصدنهایی کالا ( کشور خریدار کالا )

پس ازتکمیل اظهار نامه صادراتی ، اظهار نامه و مدارک ضمیمه آن در دایره تطبیق اسناد گمرک به لحاظ کنترل صلاحیت صادرکننده یا اظهار کننده و صحت اسناد و مدارک و مندرجات اظهار نامه مورد بررسی قرار می گیرد .

ارسال کالا

پس از بررسی و تطبیق مشخصات محموله با اظهار نامه و تطبیق محتویات بسته با اظهار نامه توسط ارزیابان گمرک و پرداخت هزینه های گمرکی ( از قبیل انبار داری ، باربری ، هزینه بندری و.. ) کالا بر اساس نوع قرارداد حمل که با خریدار عقدگردیده است قابل ارسال خواهد بود .دریافت واریزنامه یا گواهی صدور

پس از بررسی ارسال کالا شرکت حمل ، اظهارنامه ئ کالای خروجی را ممهور به مهر خروج گمرک نموده و به صادرکننده عودت میدهد .

خريد خارجى کالا محدود به صدور برگه سفارش کالا و درخواست خريد نمى‌باشد. مذاکرات در مورد قيمت کالا، هزينه حمل و نقل، تنظيم قرارداد خريد، تاريخ تحويل کالا، تعيين سفارش کالا، توزيع کالا، ترخيص کالا، نگهدارى اطلاعات مربوط به منابع تهيه کالا و انتخاب فروشنده در ارتباط با عمليات خريد کالا است. اداره امور فوق‌الذکر به عهده سازمان مديريت کالا مى‌باشد و مديريت خريد جزيى از سازمان مديريت کالا است. نقطه سفارش هر کالا در کارت کاردکس ذکر مى‌گردد. با توجه به زمان تهيه و ميزان مصرف کالا در فاصله سفارش تا تحويل کالا ميزان موجودى کالا در نقطه مذکور با همکارى واحد سفارشات و انبار و حسابدارى تعيين مى‌شود، وقتى موجودى کالا به آن نقطه مى‌رسد برگه درخواست خريد تنظيم مى‌گردد.

وظايف مديريت کالا

.? کنترل مستمر موجودى کالا به منظور انجام ثبت سفارش براى خريد کالا در نقطه سفارش.

.? نگهدارى اطلاعات مربوط به منابع عرضه کالا به منظور اخذ پروفرما و انتخاب فروشنده.

.? ايجاد هماهنگى با ساير واحدها به منظور تعيين ميزان سفارش و تنظيم برگ درخواست خريد.

.? ترخيص کالا و حمل آن به انبار شرکت يا واحد توليدي.

?. کنترل حساب‌ها و انبارگردانى و نگهدارى و توزيع کالا.

مديريت لجستيکى (Logestic Management)

مديريت لجستيکى و مديريت کالا غالباً مفهوم مشابه‌اى دارند و در نوشته‌ها به جاى يکديگر به‌کار مى‌روند و در عمل بسيارى از شرکت‌ها با استفاده از يکى از اين عناوين فعاليت يکسانى را انجام مى‌دهند. مديريت لجستيکى شامل دو نوع فعاليت اصلى و پشتيبانى به شرح ذيل مى‌باشد.

فعاليت‌هاى اصلى (Primary Activities) حمل و نقل – نگهدارى موجودى کالا – انجام دادن مراحل سفارش کالا

فعاليت‌هاى پشتيبانى (Support Activities)انباردارى -نظارت و بازرسى -بسته‌بندى -نگهدارى اطلاعات مربوط به منابع خريد و قيمت کالا

مباني خريد کالا

مبانى مؤثر در خريد کالا در حالت کلي، کيفيت، مقدار، زمان، قيمت و منبع تهيه کالا مى‌باشد

سيستم‌هاي ورود و خريد کالا

قيمت کالا (Right Price)

کيفيت کالا (Right Quality)

منبع مناسب تهيه کالا (Right Source)

تعرفه

زمان و مقدار سفارش کالا به روش خريد و نوسانات قيمت، مدت تهيه کالا، مقدار توليد و نقدينگى خريداران بستگى دارد

روش‌هاى خريد

روش‌هاى خريد با توجه به زمان و مقدار سفارش کالا، نوسانات قيمت، مدت تهيه کالا و نقدينگى خريداران به يکى از صور زير صورت مى‌گيرد:

روش خريد به مقدار ثابت

روش خريد به مقدار ثابت (Fix-order Quantity) زمان مناسب خريد، در اين روش زمانى است که موجودى کالا به نقطه سفارش در اسناد انبار (کارت کاردکس) مى‌رسد. مسؤوليت تعيين اين نقطه به عهده قسمت کنترل موجودى انبار و بخش خريد سازمان است.

روش حداقل خريد (Hand to Mouth)

در اين روش، خريد به اندازه حداقل نياز خريدار انجام مى‌گيرد که به روش JIT معروف است که هدف خريد در اين روش حفظ جريان توليد و سهم بازار در کوتاه مدت مى‌باشد.

روش خريد انبوه (Forward Buying)

در اين روش، سفارش خريد بيشتر از نيازهاى جارى مؤسسه انجام مى‌گيرد.

سيستم‌هاى ورود و خريد کالا

کالاى وارده به کشور را مى‌توان براى يکى از منظورهاى ذيل در گمرک اظهار کرد: (ماده ?? قانون امور گمرکي)

?. ورود قطعى

?. ورود موقت

?. ترانزيت خارجى

?. ترانزيت داخلى

ورود قطعي

در خريد کالا، بيشتر واردات قطعى موردنظر مى‌باشد و آن وارداتى است که با انجام مراحل ثبت سفارش، تهيه پروفرما، ثبت سفارش در وزارت بازرگانى و بانک و تنظيم اظهارنامه به منظور ترخيص و پرداخت حقوق گمرکى و سود بازرگانى طبق جداول مقرررات صادرات و واردات و رعايت دستورالعمل‌هاى ارزى و مقررات ديگر عملى مى‌باشد.

ورود موقت (Temporary Admission)

ورود موقت رويه گمرکى است، که به موجب آن برخى از کالاها بدون پرداخت حقوق گمرکى و عوارض به قصد خروج مجدد، در مدت‌هاى مقرر (مهلت مقرر ماده ?? آئين نامه اجرايى قانون مقررات صادرات و واردات به منظورهاى صدور کالاى ساخته شده يک سال از تاريخ ورود موقت مواد اوليه مربوط مى‌باشد که اين مهلت نيز با تشخيص و موافقت وزارتخانه توليد ذيربط تا يک سال ديگر قابل تمديد است.) به منظورهاى ذيل وارد قلمرو گمرکى مى‌گردد.

- ورود موقت کالا جهت تعمير يا توليد و بسته‌بندى کالاى صادراتى (For Inward Processing)

- ورود موقت به منظور نمايش در نمايشگاه‌ها، استفاده از پيمانکاران و مطالعاتى فنى به شرط صدور مجدد به همان وضع

تبديل پروانه ورود موقت به پروانه قطعى

هرگاه واردکننده کالاى ورود موقت بخواهد پروانه کالاى مذکور را به قطعى تبديل نمايد. بايد قبل از انقضاء مدت پروانه ورود موقت، درخواست کتبى مبنى بر ابطال پروانه ورود موقت به گمرک مربوطه ارائه و اظهارنامه ورود قطعى براى کالا خود تنظيم و تشريفات مراحل ثبت سفارش را انجام دهد. در اين حالت حقوق و عوارض ورودى کالا پيش از اين براساس حقوق و عوارض زمان ورود محاسبه و به صورت سپرده يا تضمين بانکى يا تعهد اخذ شده است به‌صورت نقد و وصول و به درآمد قطعى دولت منظور خواهد شد. چنانچه کسر پرداختى احتمالى وجود داشته باشد مبلغ کسرى وصول و با صدور پروانه قطعي، کالاى ورود موقت به قطعى تبديل مى‌شود. بديهى است حقوق و عوارض ورودى کالاى ورود موقت پس از کسر ميزان استهلاک و فرسودگى دستگاه‌ها براساس ارزش فعلى محاسبه خواهد شد.

ترانزيت داخلى و خارجى

ترانزيت داخلى عبارت از اين است که کالاى گمرک نشده از گمرک‌خانه مجاز به گمرک‌خانه ديگرى حمل و تحويل شود

ترانزيت خارجى عبارت از اين است که کالاى خارجى به منظور عبور از خاک ايران از يک نقطه مرزى کشور وارد و از نقطه مرزى ديگر خارج شود.

قيمت کالا (Right Price)

تحت تأثير عواملى مانند کيفيت، حمل کالا محل ساخت کالا متفاوت است معمولاً قيمت کالاهاي وارداتى از مبادى مختلف به‌طور مثال، قيمت وارداتى لوازم لوله‌کشى (Fitting) از کره،چين، ترکيه، آلمان و … با يکديگر فرق دارد. ارزش کالاهاى خريدارى شده توسط واردکنندگان در گمرک به هنگام ترخيص مورد بررسى قرار مى‌گيرد. چون ذکر قيمت نادرست در اسناد خريد موجب عدم پرداخت صحيح حقوق گمرکى و سود بازرگانى به گمرک و خروج ارز مى‌گردد و اقدام به آن نيز تخلف محسوب مى‌شود و گمرک موارد مذکور را پيگيرى مى‌نمايد. بنابراين ذکر بيش بود ارزش (Over Price) به منزله خروج ارز و Value Under (به Under Value در اصطلاح بانکى Under Invoicing نيز گفته مى‌شود. در اين روش قيمت کالاهاى وارداتى توسط برخى از فروشندگان خارجى کمتر از قيمت‌هاى واقعى در پروفرما يا فاکتور درج و به خريداران ارائه مى‌گردد.) به منزله پرداخت کمتر حقوق گمرکى و سود بازرگانى به دولت است. تشخيص نامناسب بودن ارزش کالاى وارداتى از طرف گمرک در هر مورد بايد بر دلايل موجه يا مستند به اسناد قابل قبول باشد. معيارهاى بررسى قيمت کالاهاى وارداتى در گمرک به شرح ذيل مى‌باشد:

?. فهرست قيمت کالاهاى کشورهاى مبداء (Price List)

?. قيمت مشابه کالاهاى وارداتى (مندرج در فاکتور خريد، خريداران(

هنگام استفاده از قيمت کالاهاى مشابه وارداتى قبلي، مسئله زمان ورود کالاها مورد توجه قرار گيرد. طبق روش متداول در گمرک، در صورتى که قيمت کالاهاى وارداتى مربوط به سال‌هاى قبل باشد و براى ارزيابي، به ازاء هر سال ?% افزايش قيمت در نطر گرفته مى‌شود. اسنادى که در رابطه با ارزش خريد کالا در گمرک مورد بررسى قرار مى‌گيرد گواهى مبدأ (Certificate of origin) و فاکتور مى‌باشد. مرجع رسيدگى به اختلافات در مورد ارزش، کميسيون رسيدگى به اختلافات گمرکى است رأى کميسيون مذکور در مواردى که اختلاف ارزش پنج ميليون ريال و کمتر باشد براى طرفين قطعى و لازم الاجرا است و مازاد بر پنج ميليون ريال مرجع رسيدگى به اختلاف ارزش، کميسيون تجديدنظر است.(محل تشکيل کميسيون رسيدگى به اختلافات گمرکى و تجديدنظر در گمرک ايران مى‌باشد. تعداد اعضاء و موضوعاتى که در کميسيون‌هاى مذکور مى‌تواند مطرح شود در ماه ??و ?? قانون امور گمرکى مصوب ??/?/???? مذکور است (آراء کميسيون‌هاى مذکور به مراجع قانونى جهت پيگيرى منعکس مى‌گردد.

کيفيت کالا (Right Quality)

به‌منظور رعايت اين اصل (به استناد تصويب‌نامه شماره ????/ت ??،??? ه مورخ ?/?/???? هيئت محترم وزيران، واردات کالا منوط به رعايت استاندارد گرديده است). واردات يا خريد برخى از کالاها منوط به درج شماره استاندارد يا مشخصات فنى آنها در متن فرم ثبت سفارش شده است.استانداردهاى مورد قبول وزارت صنايع و معادن به ترتيب ذيل است:

استانداردهاى ملى ايران.

استانداردهاى ملى اتحاديه اروپايى (EN).

استانداردهاى ملى کشورهاى عضو اتحاديه اروپايي.

استانداردهاى ملى کشورهاى آمريکايى شمالي.

استاندارهاى ملى کشور ژاپن (JIS).

استانداردهاى بين‌المللى کارايى IEC، ITU، codecx، Iso.

شرکت‌هاى توليدى داخلي، وارد کننده قطعات يدکى CKD خودرو، مجاز خواهند بود استاندارد کارخانه‌اى واحد توليدى مادر را در اوراق ثبت سفارش و اسناد خريد کالا درج و کالا را مطابق با آن خريدارى و وارد کشور نمايند.

فهرست شرکت‌هاى خودروسازى مادر که استاندارد آنها مورد قبول مؤسسه استاندارد است به شرح ذيل مى‌باشد:

شرکت پژو فرانسه ،شرکت کياموتور کره جنوبي ،شرکت نيسان ژاپن ،شرکت Nicniman ، شرکت سيتروئن فرانسه ، شرکت مزدا ژاپن ،شرکت دوو کره جنوبي ، شرکت لندرور انگليس ،شرکت سانتاز اسپانيا ،شرکت داميلر کرايسلر ،شرکت هيونداي ،شرکت نئوپلن آلمان ،شرکت 2F ،شرکت MAW ،شرکت Voith آلمان ،شرکت ولو سوئد ، شرکت رنو فرانسه ،شرکت ايويکو ،شرکت Libher آلمان.

طبق دستورالعمل بانک مرکزى ايران، بانک‌ها در مورد کالاهاى مشمول استاندارد اجباري، صرفاً استانداردهاى مورد قبول مؤسسه استاندارد را که توسط دفتر ثبت سفارشات و نظارت بر مبادلات بازرگانى (وزارت بازرگاني) در اوراق ثبت سفارش درج مى‌شود، قبول خواهند نمود. ارائه اصل گواهى انطباق کالا با استاندارد مذکور که توسط شرکت بازرسى مجاز صادر مى‌شود، به همراه ساير اسناد تجارى به بانک کارگزار براى معامله اسناد الزامى است، بديهى است بدون ارائه گواهى مزبور پرداخت وجه اعتبار اسنادى يا برات امکان‌پذير نخواهد بود.

منبع مناسب تهيه کالا (Right Source)

انتخاب منبع مناسب در تحويل به موقع کالا و هزينه حمل و نقل و بر قرارى ارتباط بين خريداران و فروشندگان و ارائه خدمات بعد از فروش و قيمت کالا مى‌تواند مؤثر واقع شود. خريد از منابع اصلى علاوه بر امتيازات برخوردارى از قيمت و کيفيت مناسب، مشکلات برگشت کالاى مغاير با سفارش اوليه و خسارت ديده و نامرغوب را کمتر مى‌نمايد.

به‌طور کلى منابع تأمين کالا به چهار طريق زير امکان‌پذير مى‌باشد:

- توليدکنندگان (Manufacturers)

- دلال‌ها (Stockists or dealers) اشخاصى هستند که کالاى خريدارى را انبار و بعداً مى‌فروشند و قيمت فروش کالاى توسط آنها بالاتر از قيمت واحدهاى توليدى است

- پيمانکاران (Sub- Contractors)، (کسانى هستند که احتياجات توليدکنندگان را در روابط با قطعات ماشين کارى شده را تأمين مى‌نمايد. پيمانکاران انتخاب منبع تأمين کالا را مقدار موجودى انبار، قيمت و زمان تحويل کالا تعيين مى‌نمايد.

- منبع مناسب تهيه کالا در مورد خريدهاى خارجى از نظر دسترسى و تهيه سريع کالا مى‌تواند مناطق ويژه اقتصادى باشد.

مشخصات مناطق ويژه اقتصادى

منطقه ويژه اقتصادى عبارت است از محدوده? جغرافيايى مشخص در مبادى ورودى يا در داخل کشور که به منظور پشتيبانى از توليد و همچنين تأمين کالا براى مصارف داخلى کشور و بدون رعايت مقررات صادرات و واردات و مراحل ثبت و سفارش و يا محدوديت زمانى براى نگهدارى (مدت مقرر در آئين نامه امور گمرکي) در انبار بنادر و مقررات ارزي، تحت شرايطى مطمئن و آسان توسط فروشندگان و توليدکنندگان خارجى و يا شرکاى ايرانى آنها به اين مناطق وارد مى‌شوند. واردکنندگان کالا به اين مناطق مى‌توانند تمام يا قسمتى از کالاى خود را در مقابل قبض انبار تفکيکى قابل معامله که توسط مديريت منطقه صادر مى‌شود، به ديگران واگذار نمايد. در اين صورت، دارنده قبض انبار تفکيکى صاحب کالا محسوب مى‌شود. مديريت منطقه مجاز است به درخواست خريداران نسبت به صدور گواهى مبداء براى کالاى خريدارى شده از منطقه با تائيد گمرک ايران اقدام نمايد. بانک‌هاى کشور مکلف به پذيرش گواهى مبداء صادره مى‌باشد. ورود کالا از منطقه ويژه به داخل کشور مستلزم رعايت مقررات صادرات و واردات و انجام مراحل ثبت سفارش در وزارت بازرگانى و بانک و ترخيص از گمرک مى‌باشد. واردات کالا به ميزان نسبى از ارزش افزوده و قطعات داخلى به کار رفته در کالاهاى توليدى در يک منطقه ويژه اقتصادى به داخل بدون رعايت مقررات مذکور و انجام مراحل ثبت سفارش و گشايش اعتبار، بلامانع است.

تعرفه

واژه تعرفه اساساً از ريشه عرف به معنى معرفى کردن و شناساندن است که به همان مفهوم در زبان انگليسى استفاده شده است

راهنماى تعيين تعرفه در مرحله ثبت سفارش و ترخيص کالا

ماده ?? آئين‌نامه قانون امور گمرکى در مورد تعرفه براى سفارش کالا يا در مورد ترخيص کالاهاى موجود در گمرک است.

در مواردى که صاحب کالا يا نماينده قانونى او تعرفه صحيح کالا را نمى‌داند و يا در تشخيص آن ترديد دارد، مى‌تواند قبل از تنظيم اظهارنامه، با تسليم درخواست کتبى و ارائه اسناد و الصاق نمونه کالا و مدارک مربوط به آن و با پرداخت هزينه آزمايش از رئيس گمرک محل، تعرفه‌بندى کالاى خود را استعلام نمايد و پس از دريافت پاسخ کتبى و اطلاع قطعى از تعرفه کالاى خود نسبت به تنظيم اظهارنامه مبادرت نمايد. در صورتى که تعرفه کالا کميسيون رسيدگى به اختلاف گمرکى تعيين شده باشد قبول آن براى گمرک الزامى است.

ترتيب تعيين تعرفه کالاى موجود در گمرک به شرح ذيل است:

?- براى هر اظهارنامه بايد يک درخواست جداگانه تنظيم و براى هر قلم کالا هزينه آزمايش جداگانه پرداخت شود.

?- اداره گمرک مى‌تواند کالايى را که تشخيص مواد متشکله آن براى تعيين تعرفه آن کالاى مورد نياز باشد به آزمايشگاه ارسال دارد و در اين هزينه آزمايش آن را صاحب کالا وصول خواهد کرد.

مراحل خريد خارجى :

* جمع‌آورى اطلاعات در مورد منابع فروش کالا و بررسى آنها و انتخاب منبع فروش (Source Selection)،

* بررسى وضعيت مالى فروشندگان

* بررسي توانايى توليدى و فنى

* شرايط و روش‌‌هاى پرداخت (The Terms and the methods of payment)

* مذاکره

* تنظيم قرارداد خريد

* تهيه پروفرما (Pro Forma)

* ثبت سفارش در وزارت بازرگانى و بانک

* مرحله حمل کالا،

* تشريفات گمرکى جهت ترخيص کالا

* ترخيص کالا از گمرکات،

براى خريد کالا از منبع جديد، حفظ جريان دائمى کالا و بازار فروش و استفاده از تسهيلات شرايط رقابتى بايد به دنبال منبع ديگرى باشيم، در اين حالت بررسى منبع جديد کالا ضرورت دارد، ولى در هر خريد خارجى استعلام شرايط فروش فروشندگان مانند شرايط پرداخت (Terms of Payment)، زمان تحويل کالا (Delivery time)، قيمت کالا و مبداء کالا، جهت تطبيق آن با شرايط خريدار به منظور درخواست پروفرما و انتخاب فروشنده ضرورى مى‌باشد. تأمين کالا بارى برخى از سازمان‌ها به منظور حفظ اشتغال و تداوم توليد و حفظ بازار مهم است. لذا جهت اطمينان از وصول کالا در زمان تعيين شده در مورد انتخاب فروشندگان بايد دقت بيشترى شود و يا از فروشندگان ضمانت‌نامه درخواست گردد.

عمليات خريد و درخواست پروفرما موقعى شروع مى‌شود که سطح موجودى در کارت کاردکس به نقطه سفارش برسد . تعيين نقطه سفارش کالا تابع زمان ثبت سفارش، تهيه، حمل و ترخيص کالا مى‌باشد انباردار در نقطه سفارش با هماهنگى واحدهاى مربوطه نسبت به تنظيم برگ درخواست خريد اقدام مى‌نمايد. در فرم برگ درخواست خريد بايد تمام مشخصات و اطلاعات مربوط به کالا ذکر شود. چنانچه کالاى مورد سفارش قطعه Part Number و تعداد قطعات را نيز ذکر نماييم.

بررسى وضعيت مالى فروشندگان

به منظور بررسى وضعيت مالى فروشندگان مى‌توان از نسبت‌هاى مالى ذيل استفاده نمود

- نسبت نقدينگى (Liquidity Ratio)

اين نسبت توانايى و قدرت پرداخت شرکت را در مورد بدهى‌هاى کوتاه‌مدت اندازه‌گيرى مى‌کند.

- نسبت سودآورى (Profit Ratio)

اين نسبت درجه سودمندى فعاليت‌هاى مؤسسه و در نتيجه ظرفيت و کارايى مديريت سازمان را نشان مى‌دهد.

- نسبت‌هاى فعاليت

نسبت‌هاى فعاليت ميزان کاربرد فعال و مصرف منابع مالى در اختيار شرکت را اندازه‌گيرى مى‌کند اين نسبت‌ها هماهنگى ميزان سطح فروش را با حساب‌هاى دارايى مقايسه مى‌نمايد.

توانايى توليدى و فنى

داشتن ماشين‌آلات توليدى مدرن و کادر فنى با تجربه در کيفيت کالاى توليدى اثر مثبت دارد.

در برخى از شرکت‌ها شرکت‌هايى وجود دارد که در مقابل دريافت وجه، توانايى فنى و توليدى توليدکنندگان را ارزيابى نموده و نتيجه اين ارزيابى را به خريداران ارائه مى‌دهند. اکثر اين شرکت‌ها داراى نمايندگى در بيشتر کشورهاى دنيا مى‌باشند.

مرحله تحقيق (Inquiry Stage)

هدف تحقيق در اين مرحله پيدا کردن واحد توليدى يا تجارى است که قادر به توليد و تهيه اقلام مورد سفارش در زمان مناسب و با کيفيت مورد نظر باشد. گاهى در خريد برخى از کالاها مانند، مواد اوليه کارخانجات و کالاى استراتژيک و سرمايه‌اي، تحقيق در مورد وضعيت فنى و مالى و بازديد از محل کارخانه‌ فروشنده کالا به منظور بررسى روش‌‌هاى کنترل کيفيت و تکنولوژى مورد استفاده در توليد کالاى خريدارى شده ضرورت دارد. در مواقعى که امکان تحقيق و بررسى در مورد توانايى توليدى و فنى و وضعيت مالى فروشندگان و بازديد از محل کارخانه و فروشنده کالا وجود ندارد، به‌منظور حسن اجراى تعهدات فروشنده و يا تضمين کيفيت کالاى مورد معامله هنگام عقد قرارداد ضمانت‌نامه حسن انجام کار Performance bank Guarantee (PBG) از فروشنده دريافت مى‌شود. تاريخ و نحوه آزاد شدن اين ضمانت‌نامه در قرارداد قيد مى‌گردد. دستگاه‌هاى اجرائى با در نظر گرفتن نوع و کيفيت کالا و کار، مبلغ قرارداد مى‌باشد تعيين و در قرارداد ذکر مى‌نمايند توضيح اينکه حداقل ميزان حسن انجام کار در آئين‌نامه معاملات دولتى مشخص شده است.

شرايط ضمانت‌نامه حسن انجام کار

ضمانت‌نامه حسن انجام کار توسط بانک‌هاى خريدار صادر مى‌شود.

در متن ضمانت‌نامه‌ها تاريخ و شماره يا موضوع قرارداد قيد ميگردد.

ضمانت‌نامه‌ها بايد بدون قيد و شرط تهيه شود.

ضمانت‌نامه‌ها داراى مدت بوده و به درخواست خريدار قابل تمديد مى‌باشد.

تاريخ درخواست تمديد ضمانت‌نامه‌ها بايد قبل از تاريخ سررسيد ضمانت‌نامه‌ها باشد.

تمديد،ضبط يا ابطال ضمانت‌نامه‌ها طبق درخواست کتبى خريدار انجام مى‌شود.

مذاکره

از اهرم مذاکره براي رفع اختلاف‌ها و تفاوت نظرها استفاده مى‌شود. انسان‌ها چه در کسب و کار و چه در دولت و چه در خانواده از طريق مذاکره تصميم‌گيرى مى‌نمايد. گرچه مذاکره يک امر طبيعى است ولى مذاکره مؤثر کر ساده‌اى نيست. مذاکره مى‌تواند به‌طور ملايم يا سخت يا به‌طور اصولى انجام گيرد. مذاکره کننده ملايم خواستار آن است که از برخوردهاى شخصى پرهيز کند. لذا به سادگى به امتياز دادن مى‌پردازد تا نيل به توافق را هموار سازد. مذاکره کننده سرسخت مى‌خواهد پيروز شود يا اين وجود نتيجه کار چنين شخصى اغلب به ايجاد پاسخى به همان ميزان سخت و خشن منتهى مى‌شود. که او را مأيوس و مستأصل مى‌کند و نيروى او را از بين مى‌برد و به روابط وى با طرف ديگر لطمه وارد مى‌کند. يک راه سومى هم براى مذاکره وجود دارد که نه سخت است و نه ملايم که به آن روش مذاکره اصولى به شما مى‌گويد که هر جا که امکان دارد به دنبال منافع متقابل باشيد. روش مذاکره اصولى مى‌تواند به‌وسيله ديپلمات‌ها و هيئت‌هاى اقتصادى و بازرگانى و تجار و … مورد استفاده قرار گيرد.

- فرآيند مذاکره:

مذاکره يک فرآيند است مانند هر فرآيندى آغاز و پايانى دارد فرآيند مذاکره با اقدامات و فعاليت‌هاى بيش از مذاکره آغاز و با اقدامات و فعاليت‌هاى پس از مذاکره و اجراء توافق‌نامه‌هاى به‌دست آمده پايان مى‌يابد.

- ارتباط در مذاکره:

بدون برقرارى ارتباط مذاکره‌اى شکل نمى‌گيرد. مذاکره عبارت است از جريان مداوم رفت و برگشت ارتباطات به منظور رسيدن به يک تصميم مشترک.

برقرارى ارتباط هرگز کار ساده‌اى نبوده حتى بين افرادى که داراى روابط نزديک و فعاليت مشترک هستند. اگر آنچه را که طرف مقابل مى‌گويد نشنويد يا درک ننمايد و يا سوء برداشت داشته باشد مذاکره تداوم پيدا نخواهد کرد.

- تعداد مذاکره کنندگان:

براى کاهش آثار منفى مذاکره مى‌توانيد از طريق کاهش تعداد افراد شرکت‌کننده در جلسات مذاکره، ارتباطات را بهبود بخشيد.

- ارکان مذاکره:

?. جدا کردن اشخاص طرف مذاکره از مسائل مورد مذاکره. چون در مذاکره به برقرارى ارتباط صحيح و گفتگوى بدون تنش نياز داريم.

?. تمرکز روى تأمين منافع به جاى پافشارى روى مواضع. چرا که نيروى محرکه مواضع، منافع است. منافع چند نوع است، منافع مشترک، منافع موازى و منافع معارض در مذاکره، لازم است منافع مشترک پيدا کنيم.

?. داشتن راه حل گوناگون براى موضوع مذاکره (Option) با راه‌حل‌هاى گوناگون و حق انتخاب‌هاى متنوع و سنجيده پشت ميز مذاکره بنشينيد؟ چرا که هر مسئله فقط يک راه‌حل ندارد. هر مسئله مى‌تواند چند راه‌حل داشته باشد.

?. پرهيز از استفاده از معيارهاى ذهنى و گرايش به استفاده از معيار عيني. براى مسائل اقتصادى و فنى و صنعتى و مالى استانداردها و معيارهاى مشخصى پذيرفته مى‌شود و به کارگيرى آنها گام مهمى در راه استفاده از معيارهاى عينى در مذاکرات است.

- صفات و ويژگى‌هاى مذاکره‌کننده:

- بردباري، تحمل و خويش ‌دارى در برابر سخنان و رفتار طرف مقابل،

- مديريت زمان در طول جلسات مذاکره،

- انصاف و در نظر داشتن منافع مشروع طرف مقابل،

- آگاهى کامل به موضوع مذاکره و اشراف به تمام جوانب آن،

- احترام به تخصص و شخصيت اعضاء تيم خودى در مذاکره،

- جلب مشارکت اعضاء خودى هيئت در جلسات.

- تعريف مذاکره (Negociate):

مذاکره وسيله‌‌اى است که براى برقرارى ارتباط سازمان يافته بين مردم و سازمان‌هاى گوناگون اجتماعي، جهت رسيدن به توافق، مذاکره گفتگويى پيشرفته و هدف‌دار است. (Negociate) به معناى مذاکره به منظور توافق است.

در مذاکره فنون و رموزى مورد استفاده قرار ‌مى‌گيرد که با استفاده از آن برخى مى‌توانند به توافق برسند و بعضى چنين توانايى را ندارند.

- چه نوع معاملاتى نياز به مذاکره دارند:

?. موقعى که پروسه توليد طولانى است. در چنين شرايطى جهت تعيين قيمت مناسب بايستى با فروشندگان مذاکره نمائيم.

?. زمانى که در شرايط خريد مى‌خواهيم متغيرهاى متعددى مانند خدمات (Service) و کيفيت و قيمت را منظور نمائيم.

?. در خريد کالاهاى صنعتى با قيمت بالا و کالاهاى موضوع قراردادهاى دولتي، انجام مذاکره ضرورى مى‌باشد.

?. موقعى که خريد ما درصد بالائى از توليد يا فروش فروشنده مى‌باشد، انجام مذاکره براى اخذ تخفيف و ساير تسهيلات ضرورى مى‌باشد.

?. در شرايط تغييرات شديد تکنولوژى که تداوم توليد وجود ندارد و توليد به منظور تطبيق با تکنولوژى وقفه دارد. در چنين شرايطى دادن سفارش جهت توليد کالا يا خريد از فروشنده نياز به مذاکره دارد.

- نتايج مذاکره:

هر مذاکره‌اى را مى‌توان با سه معيار مورد قضاوت قرار داد:

?. منتهى به يک موافقت‌نامه معقول بشود.

?. مؤثر و داراى کارآئى باشد.

?. روابط بين طرفين را بهبود بخشد يا لااقل به روابط آنان خلل وارد ننمايد.

شرايط و روش‌‌هاى پرداخت (The Terms and the methods of payment)

برات

اعتبارات اسنادي

پيش پرداخت

در اين روش فروشنده کالا حاضر به قبول ريسک نيست و پس از وصول بهاى کالا مبادرت به ارسال کالا مى‌نمايد. به عبارت ديگر به‌طور نقدى معامله مى‌نمايد.

روش پرداخت براتى (BILL OF EXCHANGE)

به موجب ماده ??? قانون تجارت ايران برات بايد داراى شرايط زير باشد

?. قيد کلمه برات در روى ورقه

?. تاريخ تحرير

?. اسم شخصى که بايد برات را تأديه کند

?. مبلغ برات

?. تاريخ تأديه و پرداخت وجه برات

?. مکان پرداخت وجه برات اعم از اينکه محل اقامت برات‌گير باشد يا محل ديگر

?. اسم شخصى که برات در وجه يا حواله کرد او پرداخت مى‌شود

انواع برات

بروات ارزى برحسب اين که با اسناد بازرگانى (Commercial Documents) يا بدون اسناد بازرگانى براى وصول ارائه شوند، به دو دسته زير تقسيم مى‌شوند:

- بروات ساده (Clean Bills of Exchange)

به برواتى اطلاق مى‌شود که اسناد حمل کالا ضميمه آن نيست و به خودى خود کامل و ناشى از معاملات بازرگانى است.

- بروات اسنادى (Documentary Bill of Exchange)

برات اگر همراه با اسناد بازرگانى ارائه شود، بروات اسنادى خوانده مى‌شود. بروات از نظر سر رسيد به دو دسته تقسيم مى‌شوند:

?. برات ديدارى (Sight Bill of Exchange):

براتى است که از تاريخ رويت يا تاريخ صدور تا مدتى بعد، مثلاً ?? روز يا ?? روز يا بيشتر قابل پرداخت است.

?. برات مدت‌دار (Time Bill of exchange):

براتي است که از تاريخ رويت يا تاريخ صدور تا مدتي بعد ، مثلأ ?? روز يا ?? روز يا بيشتر قابل پرداخت باشد.

اعتبار اسنادى (L.C)

به زبان ساده، اعتبار اسنادى تعهد پرداخت مشروط بهاء کالا توسط بانک به فروشنده مى‌باشد. به‌طور کامل‌تر اعتبار اسنادى تعهد نامه‌اى است که به موجب آن بانک گشايش کننده اعتبار (بانک خريدار) Advising Bank or Issuing Bank به درخواست خريدار بانک ديگرى را که بانک کارگزار Beneficiary ‘s Bank ناميده مى‌شود مجاز مى‌سازد که اگر فروشنده در طى مدت اعتبار (Validity) اسناد حمل کالا منطق با شرايط مندرج در اعتبار اسنادى L.C (Letter of credit) را به بانک کارگزار تحويل دهد بانک مذکور پس از بررسى اسناد با مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادى (معروف به U.C.p) در صورت تطبيق با آن اقدام به پرداخت وجوه متعلقه تا ميزان اعتبار (Credit Amount) به فروشنده نموده سپس اسناد را به بانک ابلاغ کننده اعتبار (بانک خريدار) جهت ارائه به خريدار ارسال مى‌نمايد.

طرفين ذيربط در يک اعتبار اسنادى

- خريدار يا متقاضى اعتبار اسنادي

- فروشنده يا ذى‌نفع

- بانک ابلاغ کننده اعتبار

- بانک کارگزار

مزاياى اعتبار اسنادى

- ترتيب انجام مبادلات تجارى بين‌‌المللى را توسط بانک‌ها فراهم مى‌آورد.

- جهت طرفين درگير در معامله ايجاد امنيت مى‌نمايد.

- تضمين پرداخت توسط بانک فروشنده، به شرط اجراء کليه تعهدات تعيين شده توسط فروشنده.

- بانک تعهد پرداخت را فقط در مقابل دريافت اسناد (نه کالا يا خدمات) مى‌نمايد. بدين ترتيب خريدار بايد قبل از معامله در مورد شهرت فروشنده تحقيق کند.

طبقه‌بندى اعتبارات اسنادى

اعتبارات اسنادى از نقطه‌ نظر اختيارات خريدار

- اعتبارات اسنادى قابل برگشت (Revocable Credits)

- اعتبارات اسنادى غير قابل برگشت (Irrevocable Credits)

در اعتبارات اسنادى قابل برگشت، خريدار مى‌تواند در هر زمان بدون اخطار يا يا اطلاع قبلى به فروشنده با ذينفع يا بانک کارگزار، هر نوع تغييرى را در شرايط اعتبار بدهد و يا آن را لغو کند. اين نوع اعتبار زمانى مورد استفاده قرار مى‌گيرد که فروشنده اطمينان کامل به خريدار داشته باشد.

معهذا بايد در نظر داشت که خريدار و يا وارد کننده تا موقعى مى‌تواند دستور برگشت اعتبار يا فسخ آن را صادر نمايد که از محل آن اعتبار وجهى به فروشنده يا ذينفع پرداخت نشده و يا براتى تحت آن اعتبار قبولى يا معامله نشده باشد، بنابراين خريدار نمى‌تواند نسبت به مبلغ پرداخت شده تحت شرايط اعتبار دستور برگشت صادر نمايد و اين دستور فقط نسبت به مبلغ مانده استفاده نشده اعتبار قابل اجراء خواهد بود.

اعتبار اسنادى غير قابل برگشت اعتبارى است که صرفاً با موافقت طرفين قابل اصلاح يا ابطال است، امروزه اعتبارات اسنادى غير قابل برگشت به‌دلايلى که در بالا به ذکر آن پرداختيم در اغلب قراردادهاى خريد و فروش تصريح مى‌گردد که پرداخت وجه کالا به وسيله گشايش اعتبار اسنادى برگشت‌ناپذير انجام مى‌گيرد. خاصيت اين نوع اعتبار اين است که پس از گشايش به هيچ وجه بدون موافقت ذى‌نفع قابل ابطال يا تغيير شرايط نيست. بديهى است اگر خريدار تقاضاى ابطال يا تغيير شرايط داشته باشد بايد بانک صادرکننده اعتبار و ذى‌نفع موافق باشند.

اعتبار اسنادى از لحاظ تائيد

- اعتبارات اسنادى تائيد شده:(Confirmed Credits)

- اعتبارات اسنادى تائيد نشده: (Inconfrimed Credits)

در نوع اعتبار تائيد شده، فروشنده يا بانک کارگزار به‌دليل عدم اطمينان به بانک گشايش کننده (يا بانک ابلاغ کننده يا بانک خريدار) از خريدار مى‌خواهد که بانک ثالثى پرداخت مبلغ اعتبار را تائيد و تضمين نمايد.

اصولاً در جوامعى که ثبات سياسى و اقتصادى بر آنها حاکم نمى‌باشد، چنين اعتباراتى از سوى فروشندگان عنوان مى‌گردد. معمولاً اعتبار تائيد شده به صورت غير قابل برگشت گشايش مى‌گردد. در صورتى که فروشنده يا بانک کارگزار، بانک گشايش کننده اعتبار را قبول داشته باشد ديگر نيازى به تائيد اين بانک توسط بانک ثالثى نمى‌باشد اين نوع اعتبارات را تائيد نشده مى‌خوانند.

اعتبارات اسنادى از لحاظ قابليت انتقال و واگذارى از ذينفع به شخص ثالث

- اعتبار اسنادى قابل انتقال (TRANSFERABLE CREDITS)

- اعتبار اسنادى غيرقابل انتقال (NONTRANSFERABLE CREDITS)

هر يک از دو نوع اعتبار ممکن است قابل برگشت يا غيرقابل برگشت، تأئيد شده يا تأئيد نشده باشند اعتبار اسناد قابل انتقال به اعتبارى اطلاق مى‌شود که تحت آن ذينفع اعتبار حق دارد از بانک پرداخت‌کننده يا قبول‌کننده يا هر بانک ديگرى که مجاز به معامله اسناد شده، درخواست نمايد که اعتبار را کلاً يا جزئاً در اختيار شخص يا اشخاص ثالث (ذينفع‌هاى ثانوي) قرار دهد.

اعتبار اسنادى از لحاظ قابليت تقسيم توسط ذينفع اوليه

- اعتبارات اسنادى قابل تقسيم (DIVISIBLE CREDITS)

- اعتبارات اسنادى غيرقابل تقسيم (NON-DIVISIBLE CREDITS)

اعتبارات اسنادى قابل تقسيم مشابه اعتبارات قابل انتقال است. در اين نوع اعتبارات ذينفع اصلى مى‌تواند اعتبار را بين چند ذينفع ديگر تقسيم نمايد – در مواردى که ذينفع يا فروشنده.; به تنهائى قادر به تهيه و تأمين تمامى کالاى مورد سفارش نمى‌باشد و مجموعه کالا بايد از چند منبع تهيه گردد، ذينفع يا فروشنده از خريدار خواستار اعتبار اسنادى قابل تقسيم را نمى‌نمايد تا بتواند آن را به ساير تهيه‌کنندگان که قسمتى از کالاى مورد سفارش را تهيه نمايند، انتقال دهد.

اعتبارات اسنادى مدت‌دار يا يوزانس (TIME DOCUMENTARY CREDITS/USANCE)

معمولاً در شرايطى که کشور واردکننده کالا از لحاظ ارزى در مضيقه باشد گشايش اعتبار مدت‌دار يا يوزانس مورد درخواست خواهد بود. در اين نوع اعتبار، بانک کارگزار مبلغ اعتبار را پس از مدتى (?? روز، ? ماه، يک سال و …) که در اعتبار مشخص شده است از بانک ابلاغ‌کننده (يا گشايش‌کننده) دريافت خواهد نمود.

قرارداد خريد

قرارداد خريد پس از انجام مذاکره ميان خريدار و فروشنده منعقد مى‌گردد. در قرارداد خريد حدود وظايف هر يک از طرفين مشخص مى‌گردد.

مواد قرارداد خريد

ماده ?- موضوع قرارداد

ماده ?- قيمت کالاى مورد معامله يا مبلغ قرارداد

ماده ?- شرايط و مدت توليد يا تهيه کالا

ماده ?- شرايط پرداخت

ماده ?- اعتراضات

ماده ?- بسته‌بندي

ماده ?- مقصد کالا

ماده ?- زمان حمل

ماده ?- حکميت و داورى و حل و فصل اختلافات

ماده ??- نشانى طرفين قرارداد

ماده ??- بازرسي

ماده ??- تغيير وسيله حمل در طول راه

ماده ??- حمل به دفعات

ماده ??- مبداء

ماده ??- فورس‌ماژور

در تمام قراردادها ذکر تمام مواد مذکور ضرورى نمى‌باشد. انتخاب مواد مذکور در قراردادهاى خريد بستگى به معامله دارد. در قراردادهاى اجاره کالا، مواد ديگرى در رابطه? اجاره بهاء تعهدات موجر و مستاجر، شرايط پرداخت، خسارت، فسخ قرارداد ذکر شده که نمونه اين نوع قرارداد و قراردادهاى خريد هم در اين بخش جهت مطالعه آورده شده است.

آموزش و خريد (Training)

در مورد قراردادهايى که به خاطر ماهيت آنها احتياج به آموزش دارد، فروشنده بايد نيروى انسانى مورد نياز براى نگهدارى و بهره‌بردارى از پروژه را آموزش دهد. روش، سطح، کيفيت، مدت و مکان آموزش و تعداد کارآموزان بايد در قرارداد قيد گردد و طرف پرداخت کننده هزينه‌هاى آموزشى مشخصاً در قرارداد ذکر گردد.

کارکنان خارجى در خريد (International Employees)

در صورتى که در قراردادهاى خريد کالا و خدمات، به کارکنان و کارشناسان خارجى نياز باشد در اين صورت حدود استفاده از کارکنان خارجى با توجه به نوع تخصص آنان در قرارداد قيد مى‌گردد.

تعديل قيمت در قرارداد (Price Adyustement)

در صورتى که با توجه به موضوع قرارداد پيش‌بينى تعديل قيمت ضرورت داشته باشد بايستى چگونگى تعديل قيمت براى قسمت ريالى و ارزى به‌طور جداگانه دقيقاً در متن قرارداد مشخص و قيد گردد (براساس مقررات بانک).

نقشه‌ها و دستورالعمل‌ها

در قراردادهاى خريد ماشين‌آلات و تجهيزات فني، فروشنده بايد متعهد شود که کليه نقشه‌ها و دستورالعمل‌هاى لازم براى نصب، راه‌اندازي، بهره‌بردارى و نگهدارى را در اختيار خريدار قرار دهد.

انتقال و واگذارى قرارداد به غير (Transfer of Contract)

?. انتقال کل قرارداد از طرف فروشنده به غير، مجاز نمى‌باشد.

?. واگذارى قسمت يا قسمت‌هائى از قرارداد به پيمانکار يا پيمانکاران دست دوم موکول به موافقت خريدار مى‌باشد، بديهى است در اين مورد مسؤوليت، تعهدات و تضمينات طرف اصلى قرارداد به قوت خود باقى است.

تغيير شرايط و مشخصات فنى قرارداد

تغيير در شرايط و مشخصات فنى قراداد با رعايت مقررات و قوانين مربوطه با توافق طرفين قراداد امکان‌پذير مى‌باشد.

ابطال قرارداد (Concelation – Null and Void)

چون حاکميت قوانين ايران بر معاملات و قرادادها تکليف گرديده است در صورتى که موضوع قرارداد و شرايط آن مخالف قوانين موضوعه ايران باشد. قرارداد باطل (مگر با اخذ مجوز)

فسخ قرارداد (Termination)

در تنظيم قراردادها بر حسب نوع معامله بايستى سعى شود حق فسخ در هر مرحله از معامله پيش‌بينى گردد، در هر صورت بايستى شرايط فسخ، نحوه اطلاع از آن، جبران خسارات احتمالى و ميزان آن و در صورت لزوم مسؤوليت احتمالى هر يک از طرفين براى تأمين منافع طرف ديگر در قرارداد تصريح شود، تا از هر گونه ابهامى در نحوه فسخ و آثار آن پرهيز گردد.

پيش فاکتور (Proforma Invoice)

پروفرما، يا پيش فاکتور سندى است که توسط فروشنده صادر مى‌گردد و مندرجات پروفرما شامل نام و نشانى فروشنده و خريدار، نوع، مقدار و تعداد کالا، قيمت واحد کالا و قيمت کل، شرايط پرداخت (Terms of payment) و زمان تحويل کالا (Delivery time)، مدت اعتبار پروفرما (validity) و مبداء کالا (Origin) است.

تهيه پروفرما (پيش فاکتور)

پروفرما از فروشندگان واجد شرايط (با توجه به ليست) Q.S.L و منابع خريدهاى قبلى درخواست مى‌شود. جهت تهيه پروفرما، نياز به اطلاعات ذيل مى‌باشد که اين اطلاعات از طريق Letter of inquiry، از فروشندگان خواسته مى‌شود. که مندرجات آن به شرح ذيل مي ‌باشد:

قيمت Unit price and total amount for each ITEM

مبداء کالا Origin of the material

حمل و نقل Shipment

مدت اعتبار پروفرما Period of validity

زمان تحويل کالا Date of Delivery

نحوه حمل Shipping specification

بازرسى Test،Inspection

شرايط پرداخت Terms of payment

مى‌توانيم جهت اخذ اطلاعات مذکور و تطبيق آن با شرايط خريدار نسبت به انتخاب فروشنده نهايى و در خواست پروفرما اقدام مى‌گردد.

ثبت سفارش

واردکنندگان کالاى مختلف اعم از دولتى و غير دولتى جهت اخذ مجوز ورود قطعى و ثبت سفارش بايد به وزارت بازرگانى مراجعه نمايند. ورود قطعى کالا نياز به ثبت سفارش در بانک نيز دارد. براى ورود کالا واردکننده کالا بايد کارت بازرگانى داشته باشد و مراحل ثبت سفارش ذيل را نيز انجام دهد.

مراحل انجام ثبت سفارش کالا

?. دريافت اوراق ثبت سفارش توسط متقاضى از وزارت بازرگانى و تکميل آن.

?. متقاضى پس از اخذ کليه مجوزهاى قانونى مدارک ثبت سفارش را به سازمان ذيربط ارائه نموده و سازمان مزبور نسبت به صدور مجوزهاى لازم اقدام مقتضى به عمل خواهد آورد. (اکثر مجوزهاى صادره به استناد ستون شرايط ورود جدول مقررات صادرات و واردات طبق ماده ??? قانون برنامه سوم حذف گرديده است)

?. متقاضى پس از اخذ مدارک از سازمان ذى‌ربط به وزارت بازرگانى مراجعه و وزارت مذکور نسبت به سفارش و درج شماره ? رقمى و ممهور نمودن اوراق به مهر ارز اختصاص يافته اقدام مى‌نمايد. (با توجه به سياست ارزي، واردکنندگان جهت ورود کالا تخصيص ارز نمى‌نمايند صرفاً به بورس جهت خريد ارز مراجعه مى‌نمايد)

?. بانک گشايش کننده با توجه به ارائه مدارک فوق‌الذکر توسط متقاضى با رعايت مقررات مربوط نسبت به گشايش اعتبار اقدام مى‌نمايد.

تشريفات گمرکى جهت ترخيص کالا

?. تنظيم اظهارنامه و ضميمه کردن اسناد لازم،

?. مراجعه به دايره احراز هويت جهت تطبيق اسناد با اظهارنامه صاحب کالا و مشخص شدن هويت شخص اظهارکننده براى محرز شدن مالکيت،

?. مراجعه به دايره فنى جهت بررسى صحت و سقم تعرفه اظهار شده و کامل بودن مدارک ضميمه توسط ارزياب،

?. مراجعه به دايره صندوق جهت ارائه فيش بانکى پرداخت شده و تطبيق فيش بانکى با مبلغ پرداختى در اظهارنامه،

?. مراجعه به دايره پروانه جهت صدور پروانه سبز گمرکي،

?. مراجعه به دايره کوتاژ جهت ثبت مشخصات اظهارنامه در دفتر کوتاژ گمرک و تعيين کارشناس مربوطه با توجه به تقسيمات انبارها بين کارشناسان و سپس تعيين ارزياب توسط کارشناس،

?. مراجعه به ارزياب مربوطه جهت بازديد از کالا و بررسى اوليه و تطبيق کالا با مدارک ضميمه، در اين مرحله ارزياب براساس آنچه ديده اظهارنامه را پشت‌نويسى مى‌نمايد.

?. مراجعه به آزمايشگاه جهت تائيد نوع کالاى موجود در انبار با کالاى اظهار شده (در صورت لزوم)

?. مراجعه به دايره ارزش جهت بررسى صحت ارزش اظهار شده و تطبيق ارزش کالا با سوابق موجود در گمرک،

??. مراجعه به ارزياب جهت بررسى مجدد و درستى محاسبات انجام شده،

??. مراجعه به کارشناس مربوطه جهت بررسى اظهارنامه،

??. مراجعه به رئيس سرويس ارزيابى جهت بررسى و تائيد مراحل ارزيابي،

??. مراجعه به دايره کوتاژ جهت خارج کردن کالا از دفاتر کوتاژ،

??. مراجعه به درب خروج جهت بررسى اظهارنامه و همچنين صدور اجازه بارگيري،

??. مراجعه به انبارهاى عمومى و ارائه کپى بيمه‌نامه و بررسى صحت ارقام پرداختى بابت انبارداري، باربري، تخليه و بيمه محلى و اخذ بيجک،

??. مراجعه به انبار جهت بارگيرى و تحويل گرفتن کالا،

??. مراجعه به باسکول جهت توزين کالا و مطابقت وزن کالا با وزن اظهار شده،

??. مراجعه به درب خروج جهت بررسى مجدد و رويت کالا بر روى وسيله حمل و تطبيق کالا با مدارک ضميمه (پروانه سبز و احتمالاً اظهارنامه)

??. مراجعه به گارد (نگهبان انبارهاى عمومى و در بنادر به نگهبانان يا گارد بنادر و کشتيراني) گمرک، جهت رويت مجوز خروج و دادن اجازه خروج به وسيله حامل کالا از درب گمرک.

ضمائم اظهارنامه گمرکى

?. اصل قبض انبار

?. اعلاميه فروش ارز بابت واردات

?. اصل پروفرما Proforma يا کپى برابر با اصل شده توسط بانک

?. اصل برگه ثبت سفارش

?. اصل فاکتور

?. ليست عدل‌بندي

?. اصل گواهى مبداء

?. بارنامه حمل

?. اصل بيمه‌نامه حمل

??. کپى وکالت‌نامه معتبر (در صورت ترخيص کالا توسط نماينده صاحب کالا)

??. کپى معرفى‌نامه

??. کپى کارت بازرگانى معتبر صاحب کالا

??. کپى کارت بازرگانى معتبر حق‌العمل کار

??. کپى کارت حق‌‌العمل کارى معتبر

??. معافيت‌ها و مجوزهاى لازم براى ترخيص

??. کپى کارت کُد اقتصادي

ترخيص کالا – اظهارنامه گمرکى

اظهارنامه گمرکى عبارت است از هر گونه اظهار يا عملى به هر شکل که مورد قبول گمرک باشد، اطلاعات مورد نياز راجع به اشخاص يا محموله يا کالا و … به گمرک اعلام مى‌شود.

اجراى طرح مرسوم Asycuda مستلزم استفاده از اظهارنامه SAD است اظهارنامه SAD در دونوع تنظيم مى‌شود يکى براى تنظيم واردات يا صادرات براى يک قلم کالا و ديگرى براى تنظيم واردات يا صادراتى بيش از يک قلم نمونه اين گونه اظهارنامه‌ها که در گمرک مورد استفاده قرار مى‌گيرد.

خروج کالاى وارداتى از گمرک مستلزم انجام تشريفات گمرکى است و صاحب کالا يا نماينده او بايد اظهارنامه گمرکى را تنظيم و به ضميمه اسناد خريد و فهرست عدل‌بندى و گواهى مبداء به گمرک ارائه دهد.

انجام تشریفات ترخیص کالاهای وارداتی و همچنین صدور کالا از کشور براساس قانون امور گمرکی و آئین نامه اجرائی آن منوط به تنظیم اظهار نامه گمرکی و تسلیم آن به گمرک می‌باشد. اظهار کننده موظف است اسناد لازم را از قبیل سیاهه خرید، گواهی مبدأ، اسناد بانکی و سایر مجوزهای مورد نیاز که مقررات و قوانین مربوطه تعیین نموده است به اظهارنامه منضم نماید.

براساس قانون مقررات صادرات و واردات کالاهای صادراتی و وارداتی به سه گروه زیر تقسیم گردیده است:

۱- کالای مجاز : کالایی است که صدور یا ورود آن با رعایت ضوابط نیاز به کسب مجوز ندارد.

۲- کالای مشروط : کالایی است که صدور یا ورود آن با کسب مجوزهای مربوطه امکان‌پذیر می‌شود.

۳- کالای ممنوع : کالایی است که صدور یا ورود آن به موجب شرع مقدس اسلام و یا به موجب قانون ممنوع می‌باشد.

کالایی که برای ورود یا صدور آن اظهارنامه گمرکی تسلیم گمرک گردیده است، به لحاظ انطباق با مندرجات اظهارنامه و اسناد و مدارک و قوانین مربوطه مورد بررسی قرار می‌گیرد. و چنانچه مغایرتی وجود نداشته باشد نسبت به صدور پروانه گمرکی و ترخیص آن اقدام می‌گردد.

تشریفات گمرکی صدور برخی کالاهای خاص منحصراً در گمرکات ذیل انجام می گیرد:

· فرش در گمرکات غرب تهران، مهرآباد، کرمان، شیراز، کرمانشاه و

مشهد

· پسته در گمرکات کرمان، غرب تهران و مهرآباد

· زعفران در گمرکات مشهد و مهرآباد

· پوست و روده و سالامبور در گمرک جنوب تهران

نظام گمرکی اطلاعات رایانه‌ای (‌نگار)

گمرک جمهوری اسلامی ایران ضمن تدوین برنامه‌ای جامع جهت اصلاح نظام سنتی خود، با همکاری ً برنامه عمران سازمان ملل متحد ً۱،تشریفات گمرکی مربوط به ترخیص کالا را تا حد ممکن، تسهیل نماید. و ً کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد ً ۲مصمم گردید که سیستم موجود کامپیوتری خود را بهبود بخشیده

به منظور تحقق این امر، بهره‌گیری از ً نظام گمرکی اطلاعات رایانه‌ای ( نگار) در دستور کار گمرک ایران قرار گرفت.

با عملیاتی شدن این سیستم در بخش صادرات از تاریخ (۱۷/۱۰/۷۶) و متعاقب آن در بخش واردات از تاریخ (۱۲/۶/۷۷) بسیاری از مراحل مربوط به تشریفات ترخیص کالا، به‌ویژه مواردی که نیاز به تصمیم‌گیری و نظر کارشناسی ندارد، از طریق رایانه صورت می‌گیرد و با توجه به برخورداری آن از قابلیتها و امتیازات مختلف و متعدد، از روش سنتی پیشین کاملاً متمایز و ممتاز می‌باشد. در این زمینه می‌توان به برخی از مزایا و امتیازات این سیستم اشاره کرد:

۱- استفاده از فرم بین المللی سند واحد اداری (S.A.D) به عنوان اظهار‌نامه.

با توجه به کدگذاری اطلاعات و استفاده از جداول کنترلی مرجع که مشتمل برمشخصات افراد، کالاها، کشورها، می‌باشد، ورود این قبیل اطلاعات و گزارش‌گیری از آنها سریع‌تر و دقیق‌تر انجام می‌شود.

۲- حذف نسخه‌های اضافی اظهارنامه و استفاده از یک فرم استاندارد.

۳- محاسبه وصولی‌های گمرک از طریق رایانه با حداکثر سرعت و دقت لازم.

۴- حذف دفتر کوتاژ و اختصاص شماره ثبت به وسیله رایانه

۵- حذف دفتر ژورنال و اختصاص شماره ثبت به وسیله رایانه

۶- کنترل مجوزهای لازم جهت ترخیص کالا از طریق ارائه کدهای مربوطه توسط سیستم.

۷- ارائه انواع گزارشات آماری، اقتصادی، تجاری و گمرکی در کوتاه‌ترین زمان ممکن.

۸- صدور پروانه ترخیص کالا از طریق رایانه

·علاوه برامتیازات یاد شده می‌توان به قابلیت ها و توانائیهای زیر هم اشاره نمود:

۱- امکان پرداخت حقوق و عوارض گمرکی از طریق سیستم الکترونیکی بانکی.

۲- امکان تعیین ارزیاب از طریق سیستم و تقسیم اظهارنامه‌ها در بین آنها

۳- امکان انتخاب مسیر ترخیص کالا براساس اطلاعات موجود در سیستم ( کانالهای سبز،‌ زرد، آبی و قرمز)

۴- امکان کنترل ترانزیت کالا در مبدأ و مقصد از طریق رایانه

۵- امکان اظهار کالا از راه دور با استفاده از پست الکترونیکی

(E –Mail) و تجهیزات مخابراتی.

۶-امکان کنترل ارزش کالا با استفاده از سوابق ارزش موجود در رایانه.

۷- امکان استفاده از حسابهای اعتباری و پیش‌پرداخت در برنامه حسابداری.

۸- امکان تبدیل اطلاعات اظهار‌نامه موجود در سیستم به کدهای EDI و فراهم آوردن زمینه مبادله الکترونیکی اطلاعات

۹- امکان استفاده از برنامه رایانه‌ای فهرست کل بار (مانیفست) جهت کنترل میزان کالاهای وارد شده و تسویه آنها از دفاتر انبار.

۱۰- امکان ایجاد ارتباط سیستمی با دفاتر حق‌العملکاران،‌بانکها، شرکتهای بیمه و مؤسسات حمل و نقل و فراهم آوردن زمینه ایجاد ً مرکز تجاری ً۱ و دستیابی به ً تجارت بدون کاغذ ً۲ .

گمرک جمهوری اسلامی ایران مصمم است با استمرار طرح تجهیز گمرکات عمده کشور به نظام گمرکی اطلاعات رایانه‌ایً‌ نگار ً طیف وسیعی از مــسائل و مشکلات موجود گمرکی کشور را حل و فصل نماید و زمینه را برای سهولت در امر مبادلات بازرگانی، واردات و صادرات فراهم سازد، چراکه اعتقاد داریم برای افزایش کارایی بخش تجارت گام اصلی نوسازی نظام گمرکی و تجهیز آن با روشها و امکانات جدید و پیشرفته است.

دستورالعمل اجرایی گردش اظهارنامه وارداتی در پروژه نگار جهت مراجعین

مرحله اول :ورود اطلا عات

صاحب کالا یا نماینده قانونی وی به بخش (ورود اطلاعات ) مراجعه وبا در یافت فرم اولیه اظهار نامه مبادرت به ارائه اطلاعات در خواستی در متن و ظهر اظهار نامه‌ می نماید ، همکاران گمرکی مستقر در این قسمت آماده کمک به مراجعین جهت رفع اشکالات و پاسخگویی به سئوالات مطروحه می باشند، پس از تکمیل اظهار نامه اولیه و تحویل آن به قسمت ورود اطلاعات اظهارنامه وارد سیستم می شود‏.

قابل ذکر است که اظهار کننده می بایست ارزش کالا و وجوهی را که خود محاسبه نموده به تفکیک در ظهر اظهار نامه مربوط به وارد کننده با توجه به کد های مندرج در جزوه (سند واحد اداری (s.a.d)) درج نماید که طبعأ این ارقام باید با ارقام محاسبه شده بوسیله کامپیوتر یکسان باشد . پس از ورود اطلاعات وهمچنین ورود هزینه های متعلقه به کالا، کاربراظهار نامه موجود در سیستم را از طریق رایانه خود ورایانه مرکزی کنترل و پس از اخذ تائیدیه ، نسبت به ذخیره نمودن اظهارنامه در رایانه کاربر و رایانه مرکزی اقدام می نماید (شماره ذخیره محلی توسط کاربر در قسمت بالای اظهار نامه یادداشت می شود )رایانه مرکزی ضمن ذخیره نمودن اظهارنامه (شماره ذخیره در سرور ) را در خانه شماره ۷درج می کند

در مراحل مختلف انجام تشریفات گمرگی، اظهار نامه توسط این شماره عطف و کد اظهار کننده فراخوانی وعملیات لازم بر روی آن انجام می گیرد. پس از پایان مراحل مذکور،اظهار نامه چاپ و به ضمیمه اظهار نامه دستی به صاحب کالا یا نماینده قانونی وی تحویل داده می شود تا پس از مقابله وکنترل امضاء نماید.

چنانچه دراین مرحله مغایرتی مشاهده شود،کاربر توسط شماره ذخیره محلی، اظهار نامه را فراخوانی ونسبت به اصلاح آن اقدام وپس از کنترل محلی وکنترل با سرور، اظهار نامه قبلی را از رایانه محلی خود حذف واظهار نامه جدید اصلاح شده را جایگزین آن میکند. سیستم به این اظهار نامه جدید شماره عطف جدیدی اختصاص خواهد داد.

مرحله دوم: پذیرش اظهار نامه

اظهار کننده اظهار نامه چاپی واظهار نامه دستی را همراه با اسناد ومجوزهای مورد نیاز (بر اساس کدهای مندرج در متن اظهار نامه) وفیش بانکی جهت رسیدگی به قسمت پذیرش اظهار نامه تسلیم می نماید.

در این قسمت تعلق اسناد به اظهار و وجود اسناد لازمه به صورت اجمالی مورد رسیدگی قرار می گیرد.

مسئولیت صحت مندرجات اسناد و مدارک تسلیمی و کامل بودن آنها به عهده صاحب کالا می باشد.

پس از فراخوانی اظهار نامه از رایانه مرکزی و اقدام نمودن به عملیات ثبت(کوتاژ)، درصورت مطابقت مندرجات متن اظهارنامه با اطلاعات موجود در رایانه مرکزی،سیستم نسبت به تخصیص یک شماره تحت عنوان شماره ثبت اظهارنامه (کوتاژ) عمل خواهد نمود، در غیر اینصورت اظهارنامه جهت اصلاح یا تکمیل به اظهار کننده برگشت داده خواهد شد. در چنین حالتی اظهار کننده می بایست به واحد ورود اطلاعات مراجعه تا اصلاحات لازم در اظهار نامه وی انجام ویک چاپ جدید تهیه وبکار گرفته شود.

کالا از تاریخ پرداخت مبالغ تعیین شده در اظهار نامه، اظهار شده تلقی میشود.

صاحب کالا تا قبل از اختصاص شماره ثبت به اظهار نامه توسط سیستم، حق هرگونه تغییر یا اصلاح اظهار نامه را دارد.پس از پذیرش اظهار نامه کلیه اسناد ارا ئه شده، به استثناء فیش بانکی به اظهار نامه الصاق ولاک و مهر میشود. سپس شماره ثبت در محل مربوطه (قسمت(الف)اظهار نامه چاپی) به طور دستی درج و اظهار نامه تنظیم شده همراه با اسناد ضمیمه جهت انجام کنترلهای گمرکی به قسمت ارزیابی ارسال می گردد.

مرحله سوم : کنترلهای گمرکی

در این مرحله ارزیابی فیزیکی کا لا انجام می شود پس از ارزیابی، ارزیاب نسبت به ظهر نویسی اظهارنامه وکنترل وجوه پرداختی وسایر مقررات اقدام وپس از خاتمه این کنترلها ، متن اظهارنامه را امضاء وآن را به کارشناس سرویس ارزیابی تحویل می دهد . کارشناس مزبور در صورت صحت اظهار، اظهار نامه را امضاء و به رئیس سرویس ارزیابی تحویل می نماید رئیس سرویس ارزیابی توسط شماره عطف وکد اظهار کننده که در متن اظهار نامه نوشته شده ویا از طریق شماره ثبت اظهار نامه آن را فراخوانی وبا استفاده از رایانه به ارزیابی سیستمی آن مبادرت نموده، شماره ارزیابی تعیین شده توسط سیستم را به صورت دستی در محل مربوطه (قسمت (ب) اظهار نامه) وارد و اظهار نامه را امضاء میکند.

چنانچه عملیات ارزیابی منجر به تغییراتی در اظهار نامه شود، رئیس سرویس ارزیابی یا کارشناس مربوطه نسبت به اصلاح اظهار نامه قبلی که منجر به ایجاد اظهار نامه جدیدی خواهد شد اقدام میکند.

پس از اصلاحیه یا اظهار نامه متمم در یک نسخه چاپ و جهت امضاء و پرداخت تفاوت به صاحب کالا تحویل داده می شود. رئیس سرویس ارزیابی اظهار نامه نهایی اصلاح شده را ارزیابی سیستمی نموده و پس از درج شماره ارزیابی در محل مربوطه (قسمت(ب) اظهار نامه)، آن را امضاء کرده به واحد صندوق و صدور پروانه ارسال میکند.

مرحله چهارم:پرداخت و ترخیص

پس از ارزیابی سیستمی و امضاء اظهار نامه توسط رئیس سرویس ارزیابی، اظهار نامه و فیش بانکی به صندوق تحویل می شود. صندوقدار ابتدا اظهار نامه مربوطه را از سیستم فراخوانی و مبلغ فیش ارائه شده را با مبلغ محاسبه شده توسط سیستم در خانه ۴۷ اظهار نامه مقابله می کند و در صورت تائید،رسید صندوق را بر اساس اطلاعات مندرج در خانه های اظهار نامه در رایانه تکمیل، کنترل و تائید،می نماید. پس از آن فیش بانکی از اسناد جدا و نسبت به چاپ پروانه گمرکی اقدام میشود.

پروانه چاپ شده بوسیله مسئول صندوق مهر و امضاء شده، شماره آن در دفتر مربوطه وارد میگردد سپس با اخذ رسید به صاحب کالا تحویل میشود.

دستورالعمل اجرایی گردش اظهارنامه صادراتی در پروژه نگار جهت مراجعین

مرحله اول :ورود اطلا عات

صاحب کالا یا نماینده قانونی وی به بخش (ورود اطلاعات ) مراجعه وبا در یافت فرم اولیه اظهار نامه مبادرت به ارائه اطلاعات در خواستی در متن و ظهر اظهار نامه‌ می نماید ، همکاران گمرکی مستقر در این قسمت آماده کمک به مراجعین جهت رفع اشکالات و پاسخگویی به سئوالات مطروحه می باشند

پس از تکمیل اظهار نامه اولیه و تحویل آن به قسمت ورود اطلاعات،اطلاعات اظهار نامه وارد سیستم میشود.

قابل ذکر است که اظهار کننده می بایست ارزش کالا و وجوهی را که خود محاسبه نموده به تفکیک در ظهر اظهار نامه مربوط به وارد کننده با توجه به کد های مندرج در جزوه (سند واحد اداری (s.a.d) ) درج نماید که طبعأ این ارقام باید با ارقام محاسبه شده بوسیله کامپیوتر یکسان باشد.در صورت مغایرت این محاسبات با سایر اطلاعات وارد شده در سیستم، قبل از شروع مرحله بعدی می بایست این اختلافات مشخص وبرطرف شود سیستم دارای قابلیت کنترل مشخصات صاحب کالا و اعتبار کارت بازرگانی وی می باشد.با ورود کد کالا سیستم کد اسناد و مجوزهای لازم برای صدور آن کالای خاص را در خانه ۴۴ اظهار نامه وارد میکند که بایستی این کدها بوسیله کارشناسی تطبیق اسناد ملاحظه و از الصاق آن به اظهار نامه اطمینان حاصل نماید. پس از ورود اطلاعات وهمچنین ورود هزینه های متعلقه به کالا. کاربراظهار نامه موجود در سیستم را از طریق رایانه خود ورایانه مرکزی کنترل و پس از اخذ تائیدیه ، نسبت به ذخیره نمودن اظهارنامه در رایانه کاربر و رایانه مرکزی اقدام می نماید (شماره ذخیره محلی توسط کاربر در قسمت بالای اظهار نامه یادداشت می شود )رایانه مرکزی ضمن ذخیره نمودن اظهارنامه (شماره ذخیره در سرور‏)را در خانه شماره ۷درج می کند

در مراحل مختلف انجام تشریفات گمرکی، اظهار نامه توسط این شماره عطف و کد اظهار فراخوانی وعملیات لازم بر روی آن انجام می گیرد. پس از پایان مراحل مذکور،اظهار نامه چاپ و به ضمیمه اظهار نامه دستی به صاحب کالا یا نماینده قانونی وی تحویل داده می شود تا پس از مقابله وکنترل امضاء نماید.

چنانچه دراین مرحله مغایرتی مشاهده شود،کاربر توسط شماره ذخیره محلی، اظهار نامه را فراخوانی ونسبت به اصلاح آن اقدام وپس از کنترل محلی وکنترل با سرور، اظهار نامه قبلی را از رایانه محلی خود حذف واظهار نامه جدید اصلاح شده را جایگزین آن میکند.

مرحله دوم: پذیرش اظهار نامه

اظهار کننده اظهار نامه چاپی را به ضمیمه اسناد مورد لزوم (بر اساس کدهای مندرج در متن اظهار نامه) وفیش بانکی جهت رسیدگی به قسمت پذیرش اظهار نامه تسلیم می نماید.

در این قسمت تعلق اسناد به اظهار و وجود اسناد لازمه به صورت اجمالی مورد رسیدگی قرار می گیرد.

مسئولیت صحت مندرجات اسناد و مدارک تسلیمی و کامل بودن آنها به عهده صاحب کالا می باشد.

پس از فراخوانی اظهار نامه از رایانه مرکزی و اقدام نمودن به عملیات ثبت(کوتاژ) ، درصورت مطابقت مندرجات متن اظهارنامه با اطلاعات موجود در رایانه مرکزی،سیستم نسبت به تخصیص یک شماره تحت عنوان شماره ثبت اظهارنامه (کوتاژ) عمل خواهد نمود، در غیر اینصورت اظهارنامه جهت اصلاح یا تکمیل به اظهار کننده برگشت داده خواهد شد. در چنین حالتی اظهار کننده می بایست به واحد ورود اطلاعات مراجعه تا اصلاحات لازم در اظهار نامه وی انجام ویک چاپ جدید تهیه وبکار گرفته شود.

کالا از تاریخ پرداخت مبالغ تعیین شده در اظهار نامه، اظهار شده تلقی میشود.

صاحب کالا تا قبل از اختصاص شماره ثبت به اظهار نامه توسط سیستم، حق هرگونه تغییر یا اصلاح اظهار نامه را دارد.پس از پذیرش اظهار نامه کلیه اسناد ارا ئه شده، به استثناء فیش بانکی به اظهار نامه الصاق ولاک و مهر میشود. سپس شماره ثبت در محل مربوطه (قسمت(الف)اظهار نامه چاپی) به طور دستی درج و اظهار نامه و اسناد ضمیمه به همراه یک برگ اظهار نامه (که به عنوان پروانه صادراتی مورد استفاده قرار می گیرد)جهت انجام عملیات ارزیابی به قسمت ارزیابی ارسال میگردد.

مرحله سوم : کنترلهای گمرکی

در این مرحله ارزیابی فیزیکی کا لا انجام می شود پس از ارزیابی، ارزیاب نسبت به ظهر نویسی اظهار نامه وهمچنین ظهر نویسی اظهار نامه نهایی (یا پروانه گمرکی)اقدام و آن را به رئیس سرویس ارزیابی صادرات ارائه می کند. رئیس سرویس ارزیابی توسط شماره عطف وکد اظهار کننده که در متن اظهار نامه نوشته شده اظهار نامه مربوطه را فراخوانی وبه ارزیابی اظهار نامه توسط سیستم مبادرت نموده و شماره ارزیابی تعیین شده توسط سیستم را به صورت دستی در محل مربوطه(‏قسمت (ب) اظهار نامه) وارد و اظهار نامه را امضاء میکند.

چنانچه عملیات ارزیابی منجر به تغییراتی در اظهار نامه شود، رئیس سرویس ارزیابی یا کارشناس مربوطه نسبت به اصلاح اظهار نامه قبلی که منجر به ایجاد اظهار نامه جدیدی خواهد شد اقدام میکند.

سپس اظهار نامه اصلاح شده در یک نسخه چاپ و ضمیمه اظهار نامه قبلی شده تا صاحب کالا پس از امضاء آن به رئیس سرویس ارزیابی مراجعه نموده و نسبت به ارزیابی سیستمی و امضاء آن اقدام کند.

مرحله چهارم:پرداخت و ترخیص

پس از ارزیابی سیستمی و امضاء اظهار نامه توسط رئیس سرویس ارزیابی، اظهار نامه و پروانه گمرکی ظهر نویسی شده و فیش بانکی به صندوق تحویل می شود. صندوقدار ابتدا اظهار نامه مربوطه را از سیستم فراخوانی و مبلغ فیش ارائه شده را با مبلغ محاسبه شده توسط سیستم در خانه ۴۷ اظهار نامه مقابله می کند و در صورت تائید،رسید صندوق را بر اساس اطلاعات مندرج در خانه های اظهار نامه در رایانه تکمیل، و پس از کنترل و تائید چاپ و امضاء نموده، به اظهار کننده ارائه می دهد پس از آن فیش بانکی از اسناد جدا و شماره کوتاژ اظهار نامه را در ظهر فیش جهت برقراری ارتباط بین فیش اظهار نامه درج می کند

سپس اقدام به چاپ پروانه گمرکی بروی اظهار نامه ظهر نویسی شده کرده آن را به همراه سایر اسناد واظهار نامه با ستثنا، فیش بانکی جهت امضا، رئیس سرویس ارزیابی به قسمت کنترلهای گمرکی تحویل می نماید

۱–UNDP: United National Development Programme

۲ – UNCTAD: United National Conference on Trade and Development

۱- Trade point

۲- Paperless Trade

منبع : وب سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران